Pagina is op 18 oktober 2024 aangepast.
Algemeen
Van de Haagse PCC-car is nog geen model verschenen bij de grote modelspoorfabrikanten. Maar er zijn twee modelbouwers die zelf modellen hebben ontwikkeld voor serieverkoop. In Duitsland Alfred Riess en in Den Haag Wes Kraaijeveld onder de merknaam Wekra. Beiden hebben zelf kappen ontworpen en laten 3D-printen. Ze maken gebruik van draaistellen van de Oostenrijkse firma Halling. Een motor in het midden van het onderstel drijft beide draaistellen aan. Bij Riess middels een cardanaandrijving, bij Wekra middels een flexibel kunststof slangetje. Stroomafname vindt plaats over alle wielen.
De man achter WeKra ontwikkelt sinds 2013 naast zijn werk bij de HTM ook modellen van HTM trams. Inmiddels zijn vele modeltrams, van oud tot modern door hem gefabriceerd. In de afgelopen tien jaar zijn de modellen steeds beter geworden. De modellen worden nu afgeleverd met verlichting en een DCC decoder.
Wekra bouwt de modellen in een kleine serie. Liefhebbers kunnen intekenen voor nieuwe modellen.
Modellen van WeKra.
Ik heb nog geen tram van WeKra kunnen bemachtigen. Gelukkig waren er wel trams van Riess te koop. Daarmee kon ik gaan proefrijden tijdens en na de baanbouw. Ik heb de WeKra trams tijdens het modeltramweekend in het Haagse Openbaar Vervoer Museum op 17 augustus 2024 kunnen zien, maar mijn ervaringen hebben dus voorlopig alleen betrekking op de modellen van Alfraed Riess.
Alfred Ries levert al vele jaren een model van de Haagse PCC. In de loop van de jaren is het model continu verbeterd. Er kwam een aandrijving en stroomafname over beide draaistellen. Het aanbrengen van een metalen binnenwerk voor voldoende gewicht was een eveneens een grote verbetering. Het lakwerk werd strakker. Wat blijft is het 3d-drukwerk wat een minder glad oppervlak geeft dan hoge druk spuitgietwerk. Fotograferen van heel dichtbij kan je beter niet doen, maar met het blote oog is het zeker een fraai model.
HTM 1143 van Alfred Riess
De tram in tegenlicht op een testbaan op 3 augustus 2024.
De tram blijkt uitstekend over de standaard Roco rail te rijden. Een straat van 25 cm is absoluut geen probleem, ook niet op een helling van 6%! Ik pas maximaal 3,5% toe. Wel zal de tram ontsporen als een wissel niet in de juiste richting ligt. Open rijden is niet mogelijk.
De tram op Roco wissels.
Op foto's van het voorbeeld is te zien dat de tram in scherpe bogen ver uitsteekt. Ook in model is dat zo, maar de benodigde ruimte valt door de vorm van de bak mee.
De tram in de minimale boog van 25 cm.
De tram is in model 2,5 cm breed en 15,5 cm lang. De koppelingen zoals geleverd zijn te groot en steken elk 1 cm buiten de bak uit.
Het ruimtebeslag van de tram in bogen:
Binnenboog 1,7 cm uit hart spoor, buitenboog 1,9 cm uit hart spoor.
Dat is ruim binnen de norm. Zie (later) ook de pagina: De bouw
De pantograaf steekt vrijstaand 7,9 cm hoog boven spoorstaafhoogte. Minimaal onder bovenleiding 5, 1 cm.
Vergelijking
Je ontkomt er niet aan, wat is het verschil tussen de modellen van WeKra en Riess? Ik kan daar nu kort over zijn. Terwijl de WeKra modellen steeds professioneler zijn blijft de Riess tram nog een echt handgemaakt model. De kap is inmiddels best wel goed, de tram rijdt prima, maar alleen al een decoder in de Riess tram inbouwen is een hele uitdaging.
De WeKra tram wordt geleverd met verlichting en is gedigitaliseerd. Alles aangebracht op professionele printplaten. Bij Riess nog niets van dat alles. Daarentegen is de Riess tram goedkoper.
Ik heb tijdens het modeltramweekend in het HOVM een model van Riess tussen twee modellen van WeKra in het zonnetje gezet.
WeKra HOVM 1210 - Riess HTM 1131 - WeKra HOVM 1321 (Tourist Tram)
Het interieur van de Riess trams is laag gehouden en is niet meer dan een aanduiding. WeKra heeft volledige rugleuningen op de banken, maar daardoor is het doorzicht deels weg.
De modellen van WeKra worden steeds beter en strakker afgeleverd. De op de foto staande 1321 van WeKra zit, met biezen uit decals, zit strak in de lak. Fotograferen van zeer dichtbij is mogelijk. De Riess 1131 is de minste qua strakheid. Maar dit zegt niets over de rijkwaliteit. In ieder geval zijn de verschillen zo klein dat ze door elkaar op de modeltrambaan kunnen rijden.
Dat het beige bij de Riess 1131 donkerder lijkt dan bij de Wekra 1210 zou je over kunnen vallen, maar in werkelijkheid kwamen ook verschillen voor. Zeker door het verbleken van de verfkleur na enige jaren.
Decoder aanbrengen in Riess PCC
Voor het aanbrengen van een decoder in het model van Riess moet de kap er af. Daarvoor zijn drie messing microschroefjes aan de onderzijde los te draaien. Daarna kan de kap er af. Maar dan ben je er nog niet. Het metalen interieur zit gelijmd op het onderstel. Die lijm is week, maar er moet wel in gesneden worden. Ook hier had beter geschroefd kunnen worden. Er is geen ruimte voorzien voor een decoder. De decoder moet ergens worden weggestopt zonder dat de aandrijving gehinderd gaat worden. Vlak voor de motor is een goede plek, maar dat bleek niet bij alle Riess modellen hetzelfde.
Op onderstaande afbeelding is bij de bovenste tram een vakje gefreesd voor de decoder, bij de onderste tram waren hiervoor twee vakjes beschikbaar.
Lenz MiniSilver+ decoders net voor de motor ingebouwd in Riess PCC-frames.
Er is geen NEM aansluiting. Ouderwets soldeerwerk aan kleine contactpunten. Een werk waarvoor je gerust een middag kunt uittrekken en dan moet er niets tegenzitten! Daarna alle draden vast zetten met voldoende speling voor de draaistelbewegingen en dan het metaal er weer op. Ik heb dat met enkele kleine stipjes Bisontix gedaan. Dat is weer makkelijk te openen.
Het aanbrengen van een decoder is een hele uitdaging, zie ook het bericht van 10 oktober 2024: Riess PCC onder het mes. Het aanbrengen van verlichting is niet te doen zonder ingrijpende verbouwingen. Daar begin ik nog niet aan. Misschien iets voor later.
Het resultaat: met een decoder rijdt de Riess tram nog beter. Een Lokpilotmicro decoder van ESU gaf bij mijn trams in de laagste rijstappen schokken. De mini decoder van Lenz gaf direct veel betere rijeigenschappen. Zijdezacht langzaam rijden is nu mogelijk. Ik gebruik nu:
Lenz SILVERmini+, artikelnummer 10310-02
Het frame met gefreesd vakje (wit) voor de inbouw van de decoder met uitgenomen motor en draaistellen:
De Halling draaistellen zijn gemakkelijk uit het frame te wippen. Daarna kan de motor naar boven worden uitgenomen. Het kunststof van het frame is behoorlijk hard. De cardanassen van metaal. Op de motor staat Mabuchi. Dat is een bekend Japans merk, maar er staat ook op: Made in China.....
Geen opmerkingen:
Een reactie posten